Sử dụng phanh xe: Tưởng dễ mà không dễ

Nếu thao tác đúng với phanh xe, việc giảm tốc độ cho xe sẽ không chỉ đơn thuần là một biện pháp đảm bảo an toàn nữa, mà còn chứa đựng vẻ đẹp kín đáo về sự mượt mà và uyển chuyển trong quá trình chuyển động mà chỉ những người đủ kinh nghiệm mới thấy được.

Trong việc điều khiển các phương tiện di chuyển nói chung và motor nói riêng, phanh là thiết bị cơ bản và cũng là thiết bị tối quan trọng nhằm đảm bảo tính an toàn cho xe và người điều khiển. Song, cũng bởi tính cơ bản của nó, nhiều người vẫn thường quan niệm rằng việc sử dụng phanh là việc đơn giản và phụ thuộc chủ yếu vào bản năng.

Quan niệm này thực sự sai lầm và họ quên mất rằng đôi khi những yếu tố giản đơn nhất lại là những yếu tố cần hoàn thiện nhất. Khi nhận ra được điều này, bạn sẽ thấy những kĩ năng cơ bản như sử dụng phanh đúng cách không chỉ nhằm đảm bảo an toàn cho chính bạn, mà còn ẩn chứa sự quyến rũ nhất định trong đó.

Con người nhạy cảm, và xe, dù có là một khối kim loại lì lợm, thì cũng vẫn nhạy cảm. Và hai sự nhạy cảm này có thể tương hỗ cho nhau. Mọi kĩ thuật điều khiển xe đều dựa trên nguyên tắc trên, và tất nhiên là cả cách sử dụng phanh.

Nếu thực hiện đúng, việc giảm tốc độ cho chiếc xe sẽ không chỉ đơn thuần là một biện pháp đảm bảo an toàn nữa, mà còn chứa đựng vẻ đẹp kín đáo về sự mượt mà và uyển chuyển trong quá trình chuyển động mà chỉ những người đủ kinh nghiệm mới thấy được. Không hào nhoáng, không bóng bẩy, không phô trương.

Nếu như cách đây chỉ khoảng 10 năm, công nghệ phanh đĩa vẫn còn là một thứ gì đó xa xỉ đối với những chiếc xe Underbone phổ thông, thì ngày nay chúng lại trở thành trang bị tối thiểu và đã xuất hiện nhiều cả ở trên xe đạp.

Tuy nhiên bởi thói quen cổ lỗ, nhiều người lại trở nên “sợ” phanh đĩa vì chúng quá “ăn”, để rồi khiến phanh đĩa chỉ còn là vật trang trí. Điều này thực sự không tốt. Và sau đây là một số quy tắc cơ bản khi vận hành phanh xe nói chung và phanh đĩa nói riêng, đặc biệt là phanh đĩa ở bánh trước:

1. Phanh đúng là phanh ở bánh trước

Có thể không nhiều người để ý tới, song phanh trước mới là phanh “chính” trên chiếc xe của bạn. Trong thiết kế xe, nhất là thiết kế motor và xe máy, phanh trước thường “xịn” hơn phanh sau. Nếu chúng cùng là một loại phanh (tang trống, đĩa,…) thì phanh trước vẫn luôn có đường kính lớn hơn. Thiết kế ô tô cũng tương tự.

Phân bố lực phanh cơ bản có thể được thấy rõ ở đây, phần lớn lực hãm được dồn tới bánh trước. Do đó đĩa trước hồng rực như nung, nhưng ở bánh sau lại ít thấy hơn.  Nếu để ý một chút, bạn sẽ thấy các tay đua chuyên nghiệp sử dụng phanh trước trên Motor hiệu quả như thế nào, và đây cũng là phanh “chính” của họ.

2. Phanh trước như thế nào cho đúng?

Một số chuyên gia cho rằng, lực phanh nên được phân bổ theo tỉ lệ 70/30 (trước/sau). Khái niệm này khá khó giải thích và đôi khi phụ thuộc vào cảm giác phanh của mỗi người, tuy nhiên, chỉ cần bạn nắm được cách phanh trước, đặc biệt là phanh đĩa trước cho đúng, là đã khá an toàn và hiệu quả.

Đối với những người “sợ” phanh đĩa, nguyên nhân chính dẫn tới nỗi sợ không có thực đó là bởi họ đang sử dụng phanh đĩa sai cách, mà đa phần sẽ dẫn tới hiện tượng khóa bánh trước. Khóa bánh trước nguy hiểm hơn nhiều so với khóa bánh sau, sẽ có tới 8/10 người sẽ ngã khi bánh trước mất bám đường theo kiểu này.

Lỗi lớn nhất ở đây chính là bởi người lái sử dụng phanh theo “bản năng”, và khi gặp tình huống bất ngờ, họ phanh theo phản xạ.

Thế nên, hãy phanh trước theo quy tắc: Phanh trước bằng 2 ngón và luôn đặt trong trạng thái “chuẩn bị”.

Nguyên lý của việc “siết” chứ không bóp:

Siết phanh là khi bạn sử dụng cả bàn tay vào việc điều khiển phanh. Thay vì “bóp”, sử dụng chỉ 2 hay 3 đốt ngón tay, “siết” sẽ cho bạn một hành trình phanh dài hơn, dẫn tới quá trình phanh mượt mà và hiệu quả hơn nhiều, hoàn toàn triệt tiêu hiện tượng khóa bánh trước do phanh đột ngột theo “bản năng”.

Quy trình siết phanh: Về ga để đẩy dần bàn tay về phía trước, sau đó thu gọn nhẹ nhàng 2 ngón tay trên tay phanh tới khi cảm thấy lực phanh đã đủ.Cho phản xạ nhanh hơn: Bởi 2 ngón tay của bạn luôn nằm ở vị trí “sẵn sang”, việc thích ứng với các tình huống xảy ra trên đường sẽ nhanh hơn nhiều so với việc bạn nắm tay ga bằng cả bàn tay, và phải thả tới 4 ngón tay ra để phanh.

Kĩ năng trên được một số chuyên gia gọi là “cover braking”. Kĩ năng này rất cơ bản, dễ dàng thực hiện, và là tiền đề cho việc phối hợp nhịp nhàng giữa phanh trước và ga: phanh vào ga ra, khá giống “côn ra ga vào”.

Thực hiện được kĩ năng này một cách thuần thục, bạn sẽ nhận ra rằng mình có thể chạy xe êm ái và an toàn hơn rất nhiều, êm ái và nhịp nhàng tới độ như bạn đang khiêu vũ.